Met een brul spring ik overeind. Ik spreid mijn armen en schreeuw opnieuw. Mijn hele lijf stroomt over. Het kan niet waar zijn, maar het is waar. Daniël Warner staat.
Staan. Voor de 18-jarige Daniël Warner is het een droom die uitkomt. Precies drie jaar eerder besloot hij te gaan joyriden in zijn vaders auto. Een beslissing met een ronduit rampzalige uitkomst: hij verliest de controle over het stuur en zijn onderlichaam raakt verlamd. Sindsdien is hij gekluisterd aan een rolstoel. Als hij bij toeval het geheime overheidsprogramma Project Gateway op het spoor komt, ziet hij een kans om aan zijn lot te ontsnappen.

Volgens de onderzoekers van Project Gateway is er niet één universum, maar bestaan er ontelbare. Elke keer dat je iets kiest, ontstaat er tegelijkertijd een universum waarin je voor de andere mogelijkheid hebt gekozen. Als proefkonijn mag Daniël tijdelijk switchen naar de Daniël die nooit ging joyriden, nooit een ongeluk had en dus nooit verlamd is geraakt.

Daniël weet het zeker. ‘Ik wil hier weg en het maakt me niks uit waar ik terechtkom. Elke andere wereld is beter dan de onze,’ zegt hij tegen zijn beste vriend Jeen. Maar je voelt op je klompen aan dat het zo simpel niet zal zijn. Het maakt ‘Ik’ bij voorbaat spannend en schrijfster Margaretha van Andel doet daar met een slimme verhaalstructuur nog een schepje bovenop. Ze splitst het verhaal in tweeën. Ze neemt je mee naar het moment dat Daniël voor het eerst in de alternatieve wereld is, zielsgelukkig dat hij zijn benen weer kan besturen en dat hij met meisjes kan vrijen, maar ook hoogst verward over de puinhoop die zijn andere ‘ik’ daar van zijn leven heeft gemaakt. Tussendoor lees je via flashbacks over de halsbrekende toeren die hij uithaalt om aan Project Gateway te kunnen deelnemen en de twijfel die langzaam maar zeker toeslaat. Is het wel echt zo’n verstandig plan?

Het is niet alleen de manier waarop Van Andel met je verwachtingen speelt waardoor je ‘Ik’ in één ruk uit wilt lezen. Ze heeft ook een erg fijne schrijfstijl. Ze schrijft eerlijk, in bondige zinnen. Maar wat deze sciencefictionroman bovenal een feest maakt is de hoofdpersoon. Van Andel weet wat er in een tikkeltje zelfzuchtige tienerjongen – type groot ego, klein hartje – omgaat. De ene na de andere bladzijde trakteert ze je op zijn meest schaamteloze gedachten (en, ja, die zijn om te smullen, bijvoorbeeld ‘De komende weken, neem ik me voor, ga ik er heel wat Durex doorheen jagen.’). Gelukkig geeft ze hem ook een goed stel hersens mee. En of dat nog niet genoeg is, eindigt ‘Ik’ – patsboem! – met een ontknoping die je hoofd doet tollen. Wat een boek. Zoals young adult bedoeld is.

Over de auteur

Voordat Margaretha ‘Emma’ van Andel ging schrijven, werkte ze in een soort jeugdgevangenis. Niet de meest vrolijke plek op aarde, maar inspiratie voor verhalen kon ze er vast en zeker opdoen. Dat Margaretha zich in haar boeken zo goed kan verplaatsen in de hoofden van haar personages, is misschien juist te danken aan dit werk. Margaretha heeft trouwens al wat van de wereld gezien: ze verbleef in Pakistan en China, tegenwoordig woont ze in Friesland. Over haar boek ‘Ik’ zegt ze: ‘Nog nooit kwam een verhaal zo gemakkelijk naar buiten.’ Wil je meer weten over Margaretha? Kijk dan op haar website: www.emmavanandel.nl.

Details

‘Ik’
Margaretha van Andel
Uitgeverij Lemniscaat, 2014
ISBN 978 90 477 0625 0

Deze recensie werd eerder gepubliceerd op Leesfeest.