Filmmakers putten al tijden inspiratie uit de overgang van kind-zijn naar volwassenheid. Niet zo vreemd: een beetje puber levert al gauw stof voor een dozijn plots vol conflict en 'eerste keren'. Talloze films verhalen over tieners die het sociale mijnenveld dat middelbare school heet verkennen, experimenteren met 'verboden' geneugten als drugs en seks of breken met de toekomstplannen van bezorgde ouders. Het genre dat zich zo in de loop der jaren rondom deze rite de passage heeft ontwikkeld, de coming-of-agefilm, reikt moeiteloos van de rock-'n-rollklassieker Rebel Without a Cause (1954) tot aan het recente melodrama La Vie d’Adèle (2013). Ook razend populaire fantasysaga’s als Harry Potter en Twilight varen wel bij het bewogen puberleven.

Maar hoe zit het met de twintiger, die zich niet langer kan verschuilen achter de veiligheid van familie of school, maar écht op eigen benen moet staan? Die is een beetje ondervertegenwoordigd in de cinema. Eigenlijk jammer, want juist het begin van volwassenheid is interessant en verdient daarom aandacht. Het is helemaal niet zo eenvoudig om van de ene op de andere dag je eigen boontjes te doppen of je toekomst uit te stippelen. Het moment waarop je dat zelf allemaal moet gaan regelen kan je zomaar overvallen, alsof je een koude douche krijgt. Het is dan wel zo fijn om te zien hoe andere jongvolwassenen hun 'volwassen' perikelen te lijf gaan en daarbij jezelf aan hun keuzes en handelingen te spiegelen. Daarom hier drie typische twintigersfilms die niet alleen vermakelijk zijn, maar waar je bovendien een en ander van kunt afkijken.

The Graduate (1967)


Setting Los Angeles, jaren '60.
Plot Mrs Robinson, you're trying to seduce me! stamelt Benjamin Braddock (Dustin Hoffman) in een tamelijk hilarische scène. Hij heeft de veel oudere, uiterst geraffineerde Mrs Robinson (Anne Bancroft) zojuist naar huis gereden (nota bene van zijn eigen afstudeerfeestje) en ontdekt dan dat hij met open ogen in de val van een doorgewinterde mannenverleidster is gelopen. Benjamin, een groentje op dit gebied, begint – nieuwsgierig en onbevangen als hij is – een verhouding met haar. Maar dan heeft hij haar veel leukere dochter Elaine nog niet ontmoet. Ook al verbiedt Mrs Robinson hem nadrukkelijk met haar om te gaan, Benjamin valt als een blok voor het meisje.
Waarom gaan zien? The Graduate is absurd, uniek en grappig, maar nooit zonder serieuze ondertoon. Op een harde manier leert Benjamin dat zijn daden verstrekkende gevolgen hebben, maar ook dat hij dat gegeven naar zijn hand kan zetten. Erg de moeite waard dankzij glansrollen van zowel Hoffman als Bancroft en de hypnotiserende soundtrack van Simon & Garfunkel.

Saturday Night Fever (1977)


Setting Brooklyn, NYC, eind jaren '70.
Plot Elke zaterdagavond waant Tony (John Travolta), in het dagelijks leven verfverkoper en woonachtig bij zijn Italiaanse immigrantenfamilie in een achterstandswijk, zich een paar uur in een andere wereld. Met zijn soepele heupjes domineert hij de dansvloer van discotheek '2001'. Hier maalt niemand om zijn povere afkomst. Hier is híj de ster, met een meisje aan iedere vinger. Zijn vrienden bewonderen hem. Pas als hij deelneemt aan een danswedstrijd, wijst partner Stephanie hem op zijn weinig verheffende bestaan: You're a cliché. You're nowhere, on your way to no place.
Waarom gaan zien? Het artikel waarop de makers van Saturday Night Fever zich baseerden, over de vermeende Newyorkse discocultuur, bleek achteraf verzonnen. Maar dat wil niet zeggen dat de film onzin is. Die maakt de alledaagse tragiek van minderheden in de metropool voelbaar. En of ze nu waarheidsgetrouw zijn of niet, de discotheekscènes brengen de magische aantrekkingskracht van het nachtleven overtuigend. Zo overtuigend, dat een échte discorage volgde.

Reality Bites (1994)


Setting Houston, Texas, medio jaren '90.
Plot Lelaina (Winona Ryder), een aspirant-documentairemaakster, studeert tegelijkertijd met haar vrienden af. Je zou zeggen dat de personages in Reality Bites, blanke Amerikanen gewapend met universitair diploma, aanzienlijk betere kansen hebben om te slagen op de arbeidsmarkt en in de maatschappij dan minder begiftigde starters. Maar ook hier heersen afwisselend angst, hoop en ontgoocheling als blijkt dat de banen niet voor het oprapen liggen en dromen misschien onbereikbaar zijn.
Waarom gaan zien? Kleurrijke personages worden geconfronteerd met situaties die ook anno 2013 voor menig twintiger herkenbaar zijn. Hoe ver ga je in het doen van concessies? Of blijf je trouw aan jezelf en je idealen? Durf je je kwetsbaar op te stellen, met het risico alles wat je dierbaar is te verliezen? Deze dilemma's en meer worden je voorgeschoteld in geanimeerde dialogen (stel je voor, Ethan Hawke als de extreem relativistische Troy), overgoten met een grungy sausje.